რა არის აღდგომა

აღდგომა — უდიდესი ქრისტიანული დღესასწაული, რომელიც აღინიშნება ახალი სტილით 4 აპრილსა და 8 მაისს შორისქრისტეს მკვდრეთით აღდგომასთან დაკავშირებით. აღდგომას უძღვის 40–დღიანი მარხვა, საეკლესიო სამზადისი, აღსარებადა ზიარება, ვნების კვირა. ქრისტიანთათვის ესაა ზეიმთა ზეიმი, აღმნიშვნელი მესიის მოვლინებისა, რაზედაც მოსეს ხალხი ეგვიპტის მონობიდან თავის დაღწევის შემდეგ ოცნებობდა, რასაც ბიბლიური წინასწარმეტყველნი ქადაგებდნენ და რაც სინედრიონის ნებით ჯვარცმული ქრისტეს სახით განხორციელდა.

თავდაპირველად მხოლოდ ვნების დღეებს ზეიმობდნენ. მხოლოდ IV საუკუნეში მიეცა აღდგომის დღესასწაულს თანამედროვე სახე. ნიკეის პირველმა მსოფლიო საეკლესიო კრებამ 325 წელს დაადგინა ზეიმის აღნიშვნა გაზაფხულისბუნიობის მომდევნო კვირას, იუდეველთა პასექის დასასრულს, უთუოდ მისგან განცალკევებით და კვირის ბოლოს. ეს შუალედი ხვდება ახალი სტილით 4 აპრილიდან 8 მაისამდე. შესაბამისად, აღდგომა მოძრავი დღესასწაულების კატეგორიას განეკუთვნება.

ქართული საბჭოთა ენციკლოპედიის თანახმად, აღდგომის ზეიმი, უძველეს მესაქონლეთა და შემდეგ მიწათმოქმედთა საგაზაფხულო, საყოველთაო განახლების დღესასწაულია, რომელიც უშორესი ძირებით წარმართულ რელიგიებს უნდა უკავშირდებოდეს, სადაც ის ბუნების კვდომას და აღდგომას განასახიერებს.

ცნობილი გერმანელი მათემატიკოსის კარლ ფრიდრიხ გაუსის მიერ გამოყვანილ იქნა ფორმულები, რომელთა მიხედვითაც ქრისტიანული პასექის დღე (ძვ. სტილით) შემდეგნაირად განისაზღვრება:

კალენდარული წლის რიგითი ნომერი  უნდა გაიყოს -ზე; -ზე და -ზე, ხოლო გაყოფის შედეგად მიღებული ნაშთები კი შესაბამისად , და -თი ავღნიშნოთ. შემდეგ სიდიდე  უნდა გაიყოს -ზე, ნაშთი ავღნიშნოთ -თი, რის შედეგადაც გამოსახულება  უნდა გაიყოს -ზე, ნაშთი კი ავღნიშნოთ -თი. საბოლოოდ მივიღებთ, რომ აღდგომის დღე 1) თუ , მაშინ აღდგომა მარტის თვეში იქნება და  ან 2) თუ , მაშინ აღდგომა აპრილის თვეში იქნება და .

მაგალითისათვის 2015 წლის აღდგომის თარიღი ასე გამოითვლება:

 მთელი  ანუ 

 მთელი  ანუ 

 მთელი  ანუ 

 მთელი  ანუ 

 მთელი  ანუ 

 აღდგომა იქნება მარტის თვეში.

ე. ი. 2015 წელს აღდგომა დღე მოუწევს 30 მარტს (ძვ. სტილით).

აღდგომის „სამარადისო ცხრილი“

აღდგომის დაანგარიშება „სამარადისო ცხრილითაც“ შეიძლება.

ამ ცხრილით სარგებლობისას მოცემული კალენდარული წლის ნომერი (N) უნდა გაიყოს 28-ზე და 19-ზე. მიღებული ნაშთები უნდა მოვიძიოთ შესაბამისად ჰორიზონდალურ და ვერტიკალურ ველებში.

2015/28=71 მთელი 27/28 ანუ ჰორიზონტალურ ველში 28-ის განაყოფის ნაშთებში უნდა მოვძებნოთ რიცხვი 27.

2015/19=106 მთელი 1/19 ანუ ვერტიკალურ ველში 19-ის განაყოფის ნაშთებში უნდა მოვძებნოთ რიცხვი 1.

აღნიშნული ციფრები „27“ და „1“, ცხრილში იკვეთება 30 მარტის (ძვ. სტილით) ადგილას, რაც შეესაბამება ზევით გამოთვლებს.

გამოყენებული ლიტერატურა: ლინკი